Uroczyste obchody 30. rocznicy Niepodległości Ukrainy, odbyły się w Chełmie 30 sierpnia 2021 roku. Bezpośrednim realizatorem była Fundacja Partnerstwo i Współpraca. Uroczystość odbywała się na zaproszenie Konsula Generalnego Ukrainy w Lublinie Vasyla Pavlyuka wraz z Małżonką Oleksandrą i Konsula Honorowego Ukrainy w Chełmie Stanisława Adamiaka wraz z Małżonką Martą.
Uroczystości rozpoczęły się na zabytkowym cmentarzu prawosławnym na Górze Chełmskiej, od odśpiewania hymnów Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej, które wykonała Kapela Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Chełmskiej. Uczestnicy zgromadzili się przy odrestaurowanej mogile Pyłypa Pyłypczuka – premiera (w latach 1921-1922) rządu emigracyjnego Ukraińskiej Republiki Ludowej (URL), który zmarł w Chełmie 30 sierpnia 1940 roku.
Wśród licznie przybyłych gości obecni byli: parlamentarzyści, przedstawiciele korpusu dyplomatycznego, władz państwowych i samorządowych, proboszczowie kościołów rzymsko-katolickiego, prawosławnego i grekokatolickiego, służby mundurowe, ludzie kultury, oświaty i biznesu, ukraińskiej społeczności. Oficjalnie powitani zostali: poseł na Sejm RP Anna Dąbrowska Banaszek i poseł Krzysztof Grabczuk oraz Senator RP prof. Józef Zając.
– Radca – Minister Ambasady Ukrainy w Warszawie Oleh Kuts
– Wicewojewoda Lubelski Bolesław Gzik
– Wicemarszałek Województwa Lubelskiego Zbigniew Wojciechowski
– Zastępca Prezydenta Miasta Chełm Dorota Cieślik
– Prezydenci, Burmistrzowie, Starostowie miast i powiatów współpracujących i sąsiadujących z Ukrainą, z Białej Podlaskiej, Lublina, Świdnika, Włodawy i Zamościa. Michał Litwiniuk, Barbara Kołubińska-Koza, Mariusz Banach, Wiesław Muszyński, Andrzej Romańczuk, Stanisław Grześko.
Przedstawiciele korpusu dyplomatycznego:
– Radca Ambasady Ukrainy w Warszawie Vitalij Bilyj
– Konsul Honorowy Ukrainy w Przemyślu Aleksandr Baczyk
– Konsul Honorowy Słowenii w Lublinie Tomasz Kalinowski.
Osoby duchowne: Proboszcz Parafii rzymskokatolickiej pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Chełmie ksiądz Andrzej Sternik, Proboszcz Parafii prawosławnej pw. Jana Teologa w Chełmie ks. dr Jarosław Szczur oraz parafii grekokatolickiej w Lublinie ks. Stefan Batruch. W uroczystości Przewodniczący Zarządu Krajowego Związku Zawodowego „Budowlani” Zbigniew Janowski. Przedstawiciele służb mundurowych, granicznych i celnych. Dowództwo Nadbużańskiego Oddziału Straży Granicznej z generałem Brygady, Komendantem Jackiem Szcząchorem na czele. Przedstawiciele Litewsko-Polsko-Ukraińskiej Brygady w Lublinie z Dowódcą Brygady płk Dmytro Bratishko na czele. Dowódca 19 Batalionu Zmechanizowanego w Chełmie płk. Jacek Chmielewski. Komendanci i zastępcy komendantów policji, straży pożarnej i straży miejskiej w Chełmie. Dyrektorzy urzędów, instytucji państwowych i samorządowych, placówek oświaty, nauki i kultury, przedstawiciele środowisk gospodarczych i biznesu.
W sposób szczególny powitano inicjatorów, realizatorów i sponsorów kompleksowej renowacji nagrobka premiera Pyłypa Pyłypczuka, tj. Konsula Honorowego Ukrainy w Chełmie, Zarząd i Radę Fundacji Partnerstwo i Współpraca w Chełmie oraz Zarząd Towarzystwa Ukraińskiego. Podkreślono, że konserwacja została przeprowadzona dzięki wsparciu finansowemu Ambasady Ukrainy w Polsce oraz firm: Gran-Inwest z Łucka – Ukraina, MCE sp. z o. o. w Chełmie i Grankrusz sp. z o. o. w Chełmie, Modern Expo z Lublina, parafii prawosławnej św. Jana Teologa w Chełmie, dra Iwana Golubki. Zwrócono uwagę, że obok nagrobka zainstalowana została tablica informacyjna w języku polskim, ukraińskim i angielskim, przybliża ona postać P. Pyłypczuka oraz przykład dobrej współpracy polsko – ukraińskiej w historii obu narodów.
Po oficjalnych powitaniach Ksiądz Proboszcz Parafii prawosławnej Jarosław Szczur oraz Ksiądz Proboszcz Parafii rzymskokatolickiej Andrzej Sternik, poprowadzili modlitwę i poświęcili po renowacji nagrobek P. Pyłypczuka.. W dalszej części złożono kwiaty na grobie. Doktor Grzegorz Kuprianowicz Prezes Zarządu Towarzystwa Ukraińskiego, przybliżył zebranym postać P. Pyłypczuka. W wystąpieniach oficjalnych, głos zabrał Minister Ambasady Ukrainy w Warszawie Oleh Kuts oraz Zastępca Prezydenta Miasta Chełm Dorota Cieślik, która reprezentowała Prezydenta Miasta Chełm Jakuba Banaszka.
Dalsza część uroczystości rocznicowych odbyła się w Ogrodach Konsulatu Honorowego Ukrainy w Chełmie, przy ul S. Moniuszki. Rozpoczęła się hymnami Ukrainy i Rzeczypospolitej Polskiej w wykonaniu Kapeli Zespołu PiTZCh, po czym nastąpiły wystąpienia gospodarzy uroczystości i gości oficjalnych. Odbył się również koncert Kapeli Zespołu Pieśni i Tańca Ziemi Chełmskiej, a następnie przyjęcie w ogrodach Konsulatu.
(foto Paweł Klajnert)